Ngữ pháp

Bảng Pinyin tiếng Trung là gì? Cách phát âm chi tiết

Tiếng Trung là ngôn ngữ thuộc loại khó trên thế giới nhưng lại là 1 trong 6 ngôn ngữ chính thức được sử dụng tại Liên Hợp Quốc. Từ đó thấy được tầm quan trọng và sức ảnh hưởng của ngôn ngữ này trên bản đồ ngôn ngữ thế giới. Vì vậy, việc học tiếng Trung ngày càng phổ biến trên thế giới và tại Việt Nam. Hãy cùng Trung tâm Ngoại Ngữ Hà Nội tìm hiểu về bảng Pinyin tiếng Trung nhé!

Pinyin là gì?

Pinyin là bảng chữ cái Latinh của tiếng Trung. Bảng chữ cái Latinh phiên âm dạng này sẽ phù hợp với những ai bắt đầu làm quen với ngôn ngữ Trung Hoa, đặc biệt là những người nước ngoài vốn sử dụng bảng chữ cái Latinh trong đời sống hàng ngày. Ngược lại, người Trung Quốc khi hiểu và làm quen được bảng phiên âm Pinyin sẽ học các ngôn ngữ sử dụng ký tự Latinh dễ dàng hơn. 

Bảng Pinyin tiếng Trung được phê duyệt vào năm 1958 và áp dụng năm 1979 tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Bảng Pinyin tiếng Trung ra đời đã hỗ trợ rất nhiều cho người học tiếng Trung, đặc biệt là người nước ngoài.

Tìm hiểu về bảng chữ cái Pinyin tiếng Trung

Bước đầu tiên của việc học tiếng Trung là học viên cần học cách đọc phiên âm của bảng Pinyin. Vì thế, bạn cần phải làm quen với bảng chữ cái tiếng Trung theo mẫu tự Latinh.

Bảng Pinyin tiếng Trung có 6 vận mẫu, 4 thanh điệu và 23 thanh mẫu, bao gồm như sau:

Vận mẫu (nguyên âm) bao gồm:

  • 6 vận mẫu đơn: a, o, e, i, u và ü.
  • 13 vận mẫu kép: ai, ei, ao, ou, ia, ie, ua, uo, üe, iao, iou, uai, uei.
  • 16 vận mẫu âm mũi: an, en, in, ün, ian, uan, üan, uen (un), ang, eng, ing, ong, iong, iang, uang, ueng.
  • 1 vận mẫu âm uốn lưỡi: er.

Thanh điệu gồm 4 thanh điệu:

  • Thanh ngang (thanh 1): được kí hiệu bằng một nét ngang ngay trên đầu của nguyên âm chính trong chữ. Đọc giống như thanh ngang của tiếng Việt.
  • Thanh sắc (thanh 2): được kí hiệu bằng nét hướng lên từ trái sang phải. Cách đọc gần giống dấu sắc của tiếng Việt.
  • Thanh hỏi (thanh 3): được kí hiệu giống như chữ “v”. Đọc gần giống như dấu hỏi của tiếng Việt.
  • Thanh huyền (thanh 4): được kí hiệu giống dấu huyền, có 2 giai đoạn đọc thanh điệu này, ban đầu bạn đọc ngang sau đó giảm giọng xuống một cách dứt khoát. Tương tự như dấu huyền của tiếng Việt.

thanh dieu

Minh họa về thanh điệu

Thanh mẫu (phụ âm) gồm: b, p, m, f, d, t, n, l, g, k, h, j, q, x, z, c, s, zh, ch, sh, r, y, w. Thanh mẫu được chia thành những nhóm sau đây:

  • Nhóm âm hai môi và răng môi: b, p, f, m.
  • Nhóm âm đầu lưỡi: d, t, n, l.
  • Nhóm âm cuống lưỡi: g, k, h.
  • Nhóm âm đầu lưỡi trước: z, c, s.
  • Nhóm âm đầu lưỡi sau: zh, ch, sh, r.
  • Nhóm âm mặt lưỡi: j, q, x.
  • Thanh mẫu y và w là nguyên âm i và u khi nó đứng đầu câu.

Quy tắc đọc bảng phiên âm Pinyin tiếng Trung

Bảng Pinyin có một số quy tắc đơn giản giúp cho bạn học tiếng Trung dễ dàng. Đó là:

  • Nguyên âm ghép với phụ âm tạo thành một từ.
  • Một nguyên âm có thể đại diện cho một từ.
  • Khi phát âm, bạn cần nắm vững sự kết hợp giữa nguyên âm và phụ âm để có cách đọc chính xác.
  • Thanh điệu sẽ tạo ra sự khác biệt trong cách đọc của các phiên âm được viết giống nhau.
  • Nguyên tắc biến âm khiến cho cách đọc các âm Pinyin tiếng Trung thay đổi.

bang-phat-am-tieng-trung

Bảng chữ cái  Pinyin tiếng Trung đầy đủ

Bảng chữ cái tiếng Trung theo phiên âm Pinyin được chia thành các cột với cột hàng ngang là đại diện cho các nguyên âm và các cột hàng dọc là đại diện cho các phụ âm. Khi đọc chúng ta sẽ đối chiếu hàng dọc và hàng ngang để ghép thành từ, dựa vào cách đọc của nguyên âm và phụ âm.

Từ bảng phiên âm Pinyin tiếng Trung, người ta soạn thảo ra được bảng chữ cái tiếng Trung viết theo ký tự Latinh hoàn chỉnh như sau.

bảng chữ cái 1

bảng chữ cái 2

Ngoài ra, có các trường hợp rất nhiều từ, cụm từ nếu đọc y hệt theo phiên âm Pinyin tiếng Trung thì sẽ tạo thành một loạt âm thanh không tự nhiên. Lợi ích của bảng Pinyin tiếng Trung là để hỗ trợ người học đọc đúng từ ngữ khi mới bắt đầu học hoặc cần tra từ điển. 

Ngoài các quy tắc hỗ trợ đọc phiên âm Pinyin, bạn cũng nên bỏ túi một số mẹo sau đây:

  • Không phải thanh mẫu và vận mẫu nào cũng có thể kết hợp với nhau. Ví dụ vận mẫu “ia” chỉ kết hợp được với một số thanh mẫu.
  • Vận mẫu ü và các vận mẫu ghép từ ü khi đi cùng thanh mẫu “j”; “q”; “x” thì chỉ cần viết là “u”.
  • Khi vận mẫu “iou” đi sau các thanh mẫu thì lúc viết phải bỏ “o”. 
  • Khi các vận mẫu “uei”, “uen” đi sau các thanh mẫu thì khi viết phải bỏ “e”. 
  • Đối với những từ có hai chữ mà chữ tiếp theo bắt đầu bằng một nguyên âm thì khi viết cần đặt dấu ’ giữa hai chữ đó.
  • Khi viết Pinyin các danh từ riêng thì cần viết hoa chữ cái đầu tiên.

phien am Pinyin

Với những thông tin về bảng Pinyin tiếng Trung được chia sẻ ở bài viết này, Ngoại Ngữ Hà Nội hy vọng sẽ phần nào hỗ trợ cho các bạn có được kiến thức cơ bản và tổng quát nhất về tiếng Trung. Hãy cùng chăm chỉ học tập để sớm đạt được mục tiêu đã đề ra nhé!

Xem thêm:

0 Bình luận
Phản hồi nội tuyến
Xem tất cả bình luận