Hanbok (quốc phục Hàn) thu hút sự chú ý của nhiều người trên khắp thế giới bởi vẻ đẹp tao nhã và sự đa dạng. Không chỉ đơn thuần là một bộ trang phục truyền thống, hanbok còn sở hữu những đặc điểm, phân loại và ý nghĩa biểu tượng riêng. Hãy cùng Trung tâm Ngoại Ngữ Hà Nội khám phá những thông tin thú vị về Hanbok qua bài viết bên dưới nhé!
Hanbok là gì?
Hanbok là trang phục truyền thống của người Hàn Quốc, bao gồm các bộ trang phục dành cho nam và nữ. Hanbok thường được thiết kế đơn giản với những đường nét tinh tế, màu sắc tươi sáng, trang nhã.
Trước đây, Hanbok được chia thành nhiều loại với chất liệu và màu sắc khác nhau phụ thuộc vào tầng lớp xã hội. Cho đến nay, bất kỳ ai cũng có thể mặc Hanbok theo sở thích của mình. Hanbok thường chỉ được mặc trong các dịp lễ hội, ngày cưới, cúng giỗ hoặc tang lễ.
Dù đã trải qua những quá trình cải tiến để phù hợp với nhu cầu của người dân nhưng trang phục truyền thống này vẫn giữ được vẻ đẹp đặc trưng và mang trong mình niềm tự hào dân tộc sâu sắc.
Lịch sử phát triển Hanbok
Hanbok (한복) có một lịch sử hình thành và phát triển lâu đời, bắt nguồn từ thời Cao Câu Ly (고구려) trong Tam Quốc (삼국) tại bán đảo Triều Tiên (từ năm 37 TCN đến năm 668).
Theo thời gian, Hanbok đã trải qua nhiều sự thay đổi trong thiết kế, nhưng vẫn giữ được những đặc điểm truyền thống. Vào những ngày đầu sơ khai, trang phục này dành cho cả nam và nữ bao gồm quần baji bó sát và áo jeogori dài đến eo.
Hanbok chịu nhiều ảnh hưởng từ văn hóa của đế quốc Mông Cổ và xu hướng thời trang trong nước. Cụ thể, vào cuối thời kỳ Tam Quốc, phụ nữ đã bắt đầu mặc váy dài, phần áo jeogori cũng ngắn hơn và bó ở eo. Đàn ông cũng theo xu hướng tương tự với quần baji rộng dài và áo khoác dài đến eo.
Phần lớn quốc phục Hàn truyền thống ngày nay đều được thiết kế theo phong cách của triều đại Joseon.
Ý nghĩa của Hanbok đối với người Hàn Quốc
Hanbok không chỉ là trang phục truyền thống mang vẻ đẹp tao nhã và cổ điển của người Hàn, mà còn là biểu tượng của giá trị văn hóa cổ truyền, được công nhận trên toàn thế giới. Khi mặc Hanbok, phụ nữ Hàn Quốc hiện đại trở nên duyên dáng, yêu kiều nhưng vẫn kín đáo, nền nã. Ngoài ra, mặc Hanbok còn mang ý nghĩa thể hiện sự trang trọng của các nghi lễ như đám tang và lễ cưới.
Trang phục truyền thống này còn mang tính thiết thực, đảm bảo sức khỏe cho người mặc trong thời tiết lạnh giá của Hàn Quốc. Cấu trúc nhiều lớp và sự kín đáo còn phản ánh tư tưởng sâu sắc của Nho giáo và lễ nghi nghiêm khắc của Á Đông.
Mặc Hanbok trên người là một niềm tự hào dân tộc, là cách thể hiện tôi là người Hàn Quốc. Với vẻ đẹp độc đáo và giá trị văn hóa sâu sắc, bạn bè quốc tế khi đến thăm Hàn Quốc đều muốn một lần check in cùng bộ trang phục này.
Đặc điểm của Hanbok Hàn Quốc
Cấu tạo của Hanbok Hàn Quốc
Hanbok có cấu tạo khác nhau cho nam và nữ:
- Hanbok nữ: bao gồm hai phần chính: jeogori (áo khoác ngắn) và chima (váy thắt eo cao). Jeogori ngắn, chỉ có thể che ngực hoặc dài đến eo (có thể có hình dáng lưỡi liềm cong lên hoặc gấu áo thẳng). Nơ otgoreum được buộc từ hai dải vải dài là phụ kiện không thể thiếu. Bên cạnh đó, còn có tất trắng beoson và giày hình chiếc thuyền. Hanbok nữ cũng có một lớp “hanbok trong” cũng có thể là jeogori màu trắng.
- Hanbok nam: bao gồm jeogori (áo khoác ngắn), quần baji (quần rộng) và áo choàng durumagi. Áo choàng durumagi có độ dài đến đầu gối hoặc hơn, jeogori có chiều ngang cỡ ngang hông, quần baji rộng và bó ở gấu. Phụ kiện đi kèm là mũ (gat), dây buộc ngang lưng dalleyong và giày. Cũng giống như trang phục của nữ, nam giới cũng có một lớp “hanbok trong” màu trắng.
Ngoài ra, Hanbok nam nữ còn có thêm các phụ kiện để làm cho trang phục trở nên đẹp mắt và sang trọng hơn.
Chất liệu của Hanbok Hàn Quốc
Chất liệu của Hanbok ở Hàn Quốc phản ánh sự khác biệt vị thế xã hội. Hanbok của tầng lớp thượng lưu Hàn Quốc thường làm từ cây gai hoặc vải lụa cao cấp. Trong khi đó, người dân thường chỉ có thể mặc Hanbok làm bằng vải bông đơn giản.
Trong mùa hè, chất liệu mỏng nhẹ thường được ưu tiên sử dụng để giảm sức nóng của các lớp áo. Vào mùa thu, phụ nữ Hàn Quốc sẽ rất thích mặc các bộ Hanbok làm bằng tơ lụa vì khi di chuyển, lớp áo sẽ tạo ra âm thanh như bước chân trên lá khô. Vào mùa đông, người ta thường mặc thêm áo khoác dày hoặc sử dụng trang phục truyền thống làm từ vải bông dày. Ở khu vực phía Bắc còn có thêm lông bên trong vải áo Hanbok để giữ ấm.
Màu sắc và họa tiết trên Hanbok Hàn Quốc
Màu sắc của Hanbok cũng mang nhiều ý nghĩa riêng đặc biệt. Người dân thường thích mặc tông màu trắng hoặc các màu tương tự để nâng tầm địa vị của mình. Màu sắc và thiết kế của Hanbok thường được tạo ra để tôn lên vẻ sang trọng của người mặc.
Hanbok được nhuộm màu tự nhiên, màu sắc được thấm vào sợi vải. Hanbok có màu đỏ sẽ được tạo ra từ các loại hoa màu đỏ, quá trình chiết xuất màu sẽ mất nhiều thời gian và công sức vì cần độ chính xác và tỉ mỉ cao. Màu sắc thu được từ phương pháp tự nhiên sẽ có chất lượng khác biệt so với những thuốc nhuộm nhân tạo.
Họa tiết là kết quả của sự sáng tạo và cảm xúc đa dạng của con người. Một số họa tiết phổ biến trên Hanbok Hàn Quốc thường thấy như họa tiết Geometric (họa tiết hình học), họa tiết hoa và cỏ, họa tiết động vật, họa tiết chữ viết và đồ họa, họa tiết truyền thống,…
Phụ kiện đi cùng Hanbok
Hanbok thường được kèm theo nhiều phụ kiện để tôn lên vẻ đẹp tổng thể của trang phục. Dưới đây là một số phụ kiện phổ biến:
– Samo: Đây là một loại mũ đặc biệt mà quan chức mặc cùng với Dalleyong (áo choàng) trong trang phục hàng ngày.
– Gat: Mũ dành cho nam giới trong triều đại Joseon, thường được quan chức mặc cùng với po (áo choàng) khi ra khỏi nhà.
– Bokgeon: Một loại mũ dành cho các quan chức nam trong triều đại Joseon, thường được mặc cùng po khi đi ra ngoài.
– Nambawi: Có tên gọi khác là pungdaengi, một loại mũ được đội vào mùa đông dành cho cả nam và nữ để bảo vệ trán, cổ và tai.
– Jokduri: Loại vương miện được phụ nữ Hàn Quốc sử dụng, thường mặc cùng với wonsam (áo choàng dài của cô dâu trong ngày cưới).
– Jobawi: Mũ có đỉnh nón mở rộng, các cạnh tròn để giữ ấm tai. Thường làm bằng lụa đen với hai dây tua phía trước và sau. Có thể trang trí bằng đá quý hoặc các vật liệu khác.
– Hwagwan: Một loại vương miện mà phụ nữ Hàn Quốc thường sử dụng. Vương miện thường được trang trí với họa tiết cánh bướm, chỉ vàng và hạt ngũ sắc.
– Gulle: Loại mũ dành cho trẻ em từ 1 đến 5 tuổi, có phần đầu được trang trí tỉ mỉ để giữ ấm. Mùa đông thường làm từ lụa đen, còn mùa xuân và thu thì làm từ lụa ngũ sắc.
– Ayam: Mũ dành cho phụ nữ vào mùa đông, không che tai như Jobawi và thường được lót bằng lông thú.
– Dwikkoji: Một loại phụ kiện được phụ nữ Hàn Quốc sử dụng trong triều đại Joseon, dùng để gắn vào bím tóc.
– Binyeo: Kẹp tóc để giữ chặt vương miện. Binyeo cũng được sử dụng để trang trí và thể hiện địa vị của người đeo. Binyeo có chất liệu, hình dáng và kích thước đa dạng.
– Norigae: Phụ kiện quan trọng của phụ nữ, được sử dụng từ hoàng gia đến dân thường. Norigae được đeo ở phía ngoài áo choàng hoặc ngang eo, tạo điểm nhấn sang trọng cho trang phục.
Các loại Hanbok
Hanbok dành cho dân thường
Thời cổ đại, tầng lớp thường dân không được coi trọng và có địa vị xã hội thấp. Vì vậy, thường dân chỉ có thể mặc Hanbok được làm từ những sợi bông thông thường, được thiết kế đơn giản, chú trọng sự thoải mái.
Trong những ngày lễ đặc biệt, họ được phép mặc Hanbok truyền thống với màu sắc nhẹ nhàng. Những trang phục này thường có màu hồng nhạt, xám, xanh lá cây nhạt hoặc tím than.
Hanbok hoàng cung và quý tộc
Hanbok của hoàng tộc và giới thượng lưu Hàn Quốc thường được làm từ sợi cây gai hoặc vải lụa cao cấp. Loại này thường có thiết kế phức tạp với những hoa văn đặc biệt để phân biệt đẳng cấp xã hội.
Hanbok của giới quý tộc và thượng lưu thường được điểm nhấn bằng họa tiết tinh xảo, thêu thùa công phu với những màu sắc rực rỡ. Trẻ em thường mặc hanbok với màu tươi sáng, tươi trẻ. Lớp trung niên thường sử dụng các gam màu dịu hơn. Còn người già thường mặc các màu sắc trầm tính.
Hanbok cưới truyền thống Hàn Quốc
Hanbok cưới truyền thống Hàn Quốc khác biệt so với trang phục hàng ngày về mức độ phức tạp và tinh xảo. Thường thì áo cưới truyền thống Hàn Quốc có thiết kế đặc biệt và nhiều chi tiết hơn.
Màu sắc của áo cưới truyền thống Hàn Quốc thường rực rỡ. Màu chủ đạo thường là màu đỏ, mang ý nghĩa may mắn. Áo cưới còn có thêm các họa tiết mang màu sắc như xanh lá cây, trắng, xanh nước biển,…
Đối với cô dâu, Hanbok cưới thường bao gồm jeogori (áo khoác ngắn) và chima (váy thắt eo cao), được làm từ vải lụa hoặc vải tơ cao cấp. Áo khoác có thể có đính kim sa hoặc họa tiết truyền thống. Váy thắt eo cao và rộng thoải mái, thể hiện sự duyên dáng và thanh lịch của cô dâu.
Đối với chú rể, Hanbok cưới thường bao gồm jeogori ngắn, quần baji (quần rộng) và áo choàng durumagi. Jeogori ngắn và áo choàng durumagi thường được làm từ vải lụa cao cấp, có họa tiết truyền thống hoặc đính kim sa. Quần baji rộng và thoải mái, tạo nên sự nam tính và trang nhã.
Đi kèm với trang phục áo cưới này là mũ cao cho nam và nhiều phụ kiện khác phức tạp cho nữ, tạo nên vẻ đẹp đặc biệt và nổi bật.
Hanbok dành cho trẻ em
Trẻ em Hàn Quốc thường được mặc Hanbok truyền thống ngay từ khi mới sinh. Hanbok cho trẻ em được gọi là Be Ne Ot và thường có màu sắc tươi vui, dễ thương.
Hanbok trẻ em bao gồm áo cheonbuk dài màu xanh, được mặc ngoài cùng durumagi (áo choàng), và một chiếc mũ đen với dải dài phía sau. Trên vải thường được thêu các biểu tượng liên quan đến trẻ nhỏ.
Ngày nay, người Hàn Quốc vẫn giữ phong tục mặc Hanbok cho trẻ em trong những dịp đặc biệt như sinh nhật 1 tuổi, lễ cưới và kỷ niệm 60 tuổi. Điều này là để tôn vinh trang phục truyền thống và văn hóa dân tộc một cách tuyệt vời.
Hanbok cách tân
Hanbok cách tân là phiên bản hiện đại, sáng tạo dựa trên Hanbok truyền thống để đáp ứng sở thích của đa số khách hàng và phù hợp với cuộc sống hiện đại. Hai kiểu cách tân phổ biến nhất là Gaeryang và Saenghwal. Cả hai loại này đều có sự phát triển về chất liệu và thay đổi về cấu tạo trang phục. Saenghwal thiên về tính tiện dụng cho việc mặc hàng ngày, trong khi Gaeryang tập trung vào thời trang và sự cá tính của trang phục.
Về chất liệu, Hanbok hiện đại được may từ nhiều loại vải như satin, lụa, muslin,… với màu sắc đa dạng, thể hiện phong cách và mục đích của người mặc.
Cấu tạo cũng có sự thay đổi, nhưng chủ yếu ở độ dài của áo Hanbok jeogori và chima. Jeogori được rút ngắn để che đậy vừa đủ ngực, trong khi cạp của chima được nâng lên để mặc trên ngực. Điều này tạo ra độ xòe và tôn vóc dáng của người mặc, đồng thời giảm sự vướng víu.
Cách mặc Hanbok
Trước đây, việc mặc Hanbok Hàn Quốc thường rất nghiêm ngặt vì nó là một loại trang phục cổ truyền. Cách mặc Hanbok sẽ khác nhau, tùy thuộc vào từng loại, nhưng có một quy trình chung như sau:
Cách mặc Hanbok nữ
Bước 1: Mặc váy
- Mặc váy vào, đảm bảo phần dây cột của váy nằm phía sau lưng.
- Quấn dây áo từ bên trái qua tay áo bên phải, và quấn sát lưng từ phía sau ra phía trước.
- Cột nơ để cố định ở phía trước ngực.
Bước 2: Thắt nơ ở phần áo
Cách mặc Hanbok nam
Bước 1: Mặc quần
- Giữ chặt phần lưng quần và kéo nhẹ sang phải.
- Gấp qua bên trái và buộc chặt dây thắt lưng.
Bước 2: Thắt ống quần
- Đặt dây đai vào mắt cá trong của quần.
- Quấn từ mắt cá trong ra mắt cá ngoài.
- Quấn 2 vòng và thắt lại ở mắt cá trong.
Bước 3: Mặc áo và thắt nơ
- Đặt dây ngắn lên trên dây dài bên trái.
- Luồn dây ngắn xuống dưới dây dài và buộc lại.
- Lấy phần dây dài ở phía dưới làm nửa dải băng.
- Buộc nửa dải băng từ dưới lên trên bằng dây ngắn.
- Chỉnh lại để dây không nhăn.
- Điều chỉnh cho ngay ngắn và hoàn thành.
Trên đây là tổng hợp những thông tin về chuyên đề khám phá Hanbok (quốc phục Hàn). Qua bài viết, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về sự đa dạng của quốc phục Hàn, đồng thời lan tỏa giá trị văn hóa tốt đẹp đến với thế giới. Mong rằng, chuyên đề này sẽ giúp bạn có được những thông tin thú vị về Hanbok!
